Okulista może wykryć zaćmę już podczas rutynowego badania. Zgłoszenie objawów zaćmy przez pacjenta potwierdza jedynie diagnozę. Pacjenci z zaćmą skarżą się na pogorszenie ostrości wzroku, zamglenie obrazu, pogorszenie kontrastu, wysycenia barw, rozszczepienie światła, a czasami dwojenie. Często proszą o zmianę okularów, ale co jest typowe dla zaćmy żadna zmiana mocy okularów nie jest w stanie poprawić im komfortu widzenia.
Pierwsze sygnały bywają niestety bagatelizowane przez pacjentów, ponieważ zaćma przebiega niesymetrycznie, początkowo dotyczy tylko jednego oka, a pacjenci, którzy nie badają okresowo narządu wzroku jeszcze długi czas mogą funkcjonować w nieświadomości używając praktycznie jednego zdrowego oka. Dlatego wskazane jest aby po 50 roku życia zbadać oczy co najmniej raz na dwa lata bez względu na jakość widzenia. Ułatwi to wczesne rozpoznanie choroby i poprawi rokowanie operacyjne.