Mechanizm powstawania zaćmy polega na przyspieszeniu fizjologicznego procesu starzenia soczewki w oku, przemianach białkowo – węglowodanowych i zmianie uwodnienia soczewki. Zmiany w soczewce najczęściej rozpoczynają się po 50 roku życia i wynikają z predyspozycji genetycznych, ale u niektórych osób zaćma może być następstwem urazu, przewlekle przyjmowanych leków sterydowych lub chorób metabolicznych np. cukrzycy. Rzadziej spotykana jest postać zaćmy wrodzonej, która uniemożliwia prawidłowy rozwój oka i można ją rozpoznać już po urodzeniu dziecka.
